เมื่อพูดถึงประเทศญี่ปุ่น ทุกคนคงต้องนึกเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรม สถานที่ท่องเที่ยวตามธรรมชาติ วัดอาราม อาหารการกิน การบันเทิง และเทคโนโลยีที่ล้ำสมัย แต่รู้หรือไม่ว่าประเทศญี่ปุ่นก็ขึ้นชื่อในด้านของศาสตร์การจัดดอกไม้ที่เรียกว่า "Ikebana" (อ่านว่า อิเคบานะ) ในบทความนี้ IkonClass จะมาอธิบายหลักการจัดดอกไม้สไตล์ Ikebana ที่ฟลอริสทั่วโลกต่างหลงใหล
สารบัญ
Ikebana คืออะไร ?
คำว่า "Ike" แปลว่า "มีชีวิต" ส่วน "Bana" แปลว่า "ดอกไม้" เมื่อนำมาใช้ด้วยกันแล้วสามารถแปลได้ว่า "ดอกไม้แห่งชีวิต"
ในยุคก่อนที่ศาสนาพุทธจะถูกเผยแพร่ในประเทศญี่ปุ่น คนญี่ปุ่นมีวัฒนธรรมแบบ Shinto (อ่านว่า ชินโต) ที่เชื่อและบูชาเทพเจ้ามากกว่า 1 องค์ จนกระทั่งศาสนาพุทธจากจีนได้ถูกนำมาเผยแพร่ในประเทศญี่ปุ่น ส่งผลให้คนญี่ปุ่นเริ่มจัดดอกไม้เพื่อบูชาพระพุทธรูปและกำเนิดสำนักจัดดอกไม้สไตล์ Ikebana ที่เก่าแก่ที่สุดชื่อ Ikenobo (อ่านว่า อิเคโนโบะ) ในกรุงเกียวโต
ปรัชญาของการจัดดอกไม้แบบ Ikebana เป็นมากกว่าการนำเสนอดอกไม้ที่สวยที่สุด แต่มีความลึกซึ้งทางปรัชญาและศาสนาพุทธเข้ามาเกี่ยวข้อง เป็นกิจกรรมที่ช่วยฝึกสมาธิให้อยู่กับปัจจุบัน ให้ความสำคัญกับการนำเสนอดอกไม้อย่างเป็นธรรมชาติ มุ่งเน้นไปที่ความว่างเปล่าของดอกไม้ที่โต งอกงาม และเหี่ยวเฉาไปตามกลไกของธรรมชาติ ทั้งนี้การจัดดอกไม้แบบ Ikebana ยังเน้นไปที่ความเงียบในขณะที่จัด เพื่อให้ผู้จัดได้มีสติไตร่ตรองกับสิ่งที่กำลังครุ่นคิด ซึ่งทั้งหมดนี้ก็เป็นการผสมผสานที่ลงตัวระหว่างการจัดดอกไม้และปรัชญาของศาสนาพุทธ
ในยุคก่อนที่ศาสนาพุทธจะถูกเผยแพร่ในประเทศญี่ปุ่น คนญี่ปุ่นมีวัฒนธรรมแบบ Shinto (อ่านว่า ชินโต) ที่เชื่อและบูชาเทพเจ้ามากกว่า 1 องค์ จนกระทั่งศาสนาพุทธจากจีนได้ถูกนำมาเผยแพร่ในประเทศญี่ปุ่น ส่งผลให้คนญี่ปุ่นเริ่มจัดดอกไม้เพื่อบูชาพระพุทธรูปและกำเนิดสำนักจัดดอกไม้สไตล์ Ikebana ที่เก่าแก่ที่สุดชื่อ Ikenobo (อ่านว่า อิเคโนโบะ) ในกรุงเกียวโต
ปรัชญาของการจัดดอกไม้แบบ Ikebana เป็นมากกว่าการนำเสนอดอกไม้ที่สวยที่สุด แต่มีความลึกซึ้งทางปรัชญาและศาสนาพุทธเข้ามาเกี่ยวข้อง เป็นกิจกรรมที่ช่วยฝึกสมาธิให้อยู่กับปัจจุบัน ให้ความสำคัญกับการนำเสนอดอกไม้อย่างเป็นธรรมชาติ มุ่งเน้นไปที่ความว่างเปล่าของดอกไม้ที่โต งอกงาม และเหี่ยวเฉาไปตามกลไกของธรรมชาติ ทั้งนี้การจัดดอกไม้แบบ Ikebana ยังเน้นไปที่ความเงียบในขณะที่จัด เพื่อให้ผู้จัดได้มีสติไตร่ตรองกับสิ่งที่กำลังครุ่นคิด ซึ่งทั้งหมดนี้ก็เป็นการผสมผสานที่ลงตัวระหว่างการจัดดอกไม้และปรัชญาของศาสนาพุทธ
การจัดดอกไม้แบบ Ikebana
สรุปสั้น ๆ แล้ว การจัดดอกไม้ในแบบ Ikebana จะคำนึงถึงส่วนประกอบ 3 ส่วนดังนี้